Duiken en snorkelen in de Rode Zee

Je kunt op talloze plekken in de Rode Zee het water in.  Het beste zijn Marsa Alam, Safaga, El Quseir, Makadi Bay en Dahab in Egypte. De onderwaterwereld is uniek door talloze soorten vissen, waarvan een deel alleen hier voorkomt. Ook geef ik informatie over de beste excursies voor duiken en snorkelen in de Rode Zee. daarnaast zijn er diverse bezienswaardigheden die je kunt bezoeken.

• Vissoorten: Er zijn meer dan 1.200 vissoorten geregistreerd in de Rode Zee. Hiervan is ongeveer 10% endemisch, wat betekent dat ze nergens anders ter wereld voorkomen.
• Koraalsoorten: De zee herbergt meer dan 200 soorten harde en zachte koralen. Deze vormen diverse, maar vooral ook grote rifstructuren.
• Ongewervelde dieren: Er zijn meer dan 1.000 soorten ongewervelde dieren geïdentificeerd, waaronder weekdieren, schaaldieren en stekelhuidigen.
• Haaien: De Rode Zee is de thuisbasis van 44 geregistreerde haaiensoorten, variërend van rifhaaien tot soorten die in open zee leven.
• Nudibranchs (zeenaaktslakken): Er zijn meer dan 175 soorten zeenaaktslakken gedocumenteerd, vele daarvan komen alleen in de Rode Zee voor.

Het eiland Umm Qamar is beroemd vanwege zijn haaien, die je hier geregeld tegen komt langs de steile wanden onder water. Er worden wisselend diverse soorten gezien. Een andere goede plek voor haaien is Big Brother en Little Brother. Deze onderzeese bergen trekken opvallend veel haaien aan. Waaronder ook walvishaaien, al is de kans klein.

Het nadeel is alleen dat ze zo’n 80 kilometer uit de kust liggen, waardoor het een vrij lange reis is. Maar de kans dat je veel dieren (en weinig andere toeristen) ziet is groot. Witpuntrifhaaien staan bekend hun agressief gedrag. Hou dus altijd goed in de gaten wat er om je heen gebeurt. En zorg dat je de soorten uit elkaar kunt houden.

Het Ras Mohammed National Park kent zo’n 20 duiksites. Met overduidelijke namen als Shark Observatory, Stingray Station en Eel Garden. Hier kun je duiken naar soorten, oftewel op zoek naar haaien, roggen en sidderalen. De boottocht er naar toe is fraai. In het heldere water kun je de koraalriffen vanaf het dek al zien liggen.

Het Ras Mohammed National Park is niet alleen internationaal erkend oord voor duikers. Hier kun je tevens zien hoe de droge (half)woestijn met zijn karakteristieke landschap overgaat in de zee. Dit gebied geeft een goed beeld van de natuurlijke rijkdom van de Rode Zee als compleet ecosysteem.

De vrachtwagens staan nog op de zeebodem. Laarzen van de soldaten zijn een herinnering aan de ramp die zich hier in 1940 afspeelde. Duitse bommenwerpers lieten toen het bevoorradingsschip de Thistlegorm naar de bodem van de zee zinken. Veel van de voorraden zijn nog intact, waardoor een duik naar dit wrak een illuster kijkje in het verleden is. Het is één van de meest beroemde wrakken ter wereld en was te zien in talloze documentaires. Het wrak ligt in het Ras Mohammed National Park.

Diverse duikers hebben in de ‘Blue Hole’ het leven gelaten. Maar het schrikt de ervaren (avontuurlijke) jongens niet af. De ‘Blue Hole’ bij Dahab is berucht, maar ook heel bijzonder. Dit gat in het rif is meer dan 60 meter diep. De meeste duikers gaan tot 30 meter diep en kijken hun ogen uit.

In de nabijgelegen ‘Canyon’ wemelt het van de tunnels en grotten. De wanden zijn overmatig begroeid met harde en zachte koralen. Het is sowieso verstandig hier met een gids heen te gaan. Voor veel duikers is het één van de hoogtepunten die de Rode Zee biedt.

Overal om je heen is het donker. Af en toe zie je wat bewegen in het schijnsel van je lamp. Je ziet met name andere dieren dan overdag. Een nachtduik is de ultieme kans om een totaalbeeld van het leven op het rif te krijgen. Onder meer octopussen en sidderalen laten zich dan makkelijker zien. De meeste duikoperators in de diverse badplaatsen organiseren dit soort duiken geregeld.

Als je de Rode Zee bezoekt heb je veel keuze uit allerlei hotels, van drie sterren tot luxe hotels. Deze kun je in een pakketreis kopen, maar natuurlijk ook zelf boeken. Maar er zijn ook vakantiehuizen, appartementen en Bed & Breakfasts als je iets meer rust wilt. Over het algemeen zijn deze goedkoper merkte ik tijdens mijn bezoek.
Bekijk de leukste accommodaties

Als je gaat duiken of snorkelen, heb je grote kans onder andere deze bijzondere vissen en zeedieren tegen te komen. Al heb je meestal wel meerdere dagen nodig en een klein beetje geluk.

De doejong is één van de meest bijzondere bewoners van de Rode Zee. Dit dier wordt zo’n 2,5 tot bijna 3,5 meter groot. Dit dier kwam ooit langs de gehele oost-Afrikaanse kust, Azië en Australië voor. De naam komt van het Maleise duyung, wat zeemeermin betekent. Mogelijk zijn deze dieren de oorzaak van de legende. De populaties zijn ook hier behoorlijk terug gelopen, in de Rode Zee worden ze zelden gezien.

De langsnuitdolfijn komt bijna over de gehele wereld voor. Deze dieren zijn herkenbaar aan zijn ranke lichaam, spitse staart en lange snuit. De langsnuitdolfijn is beroemd om zijn fraaie sprongen uit het water. Deze dieren leven in groepen en worden in de Rode Zee geregeld gezien. Onder meer bij het Shab Samadai Rif bij Marsa Alam in Egypte.

De witpuntrifhaai is te herkennen aan de witte punten op zijn rugvin en staart, maar niet op zijn andere vinnen zoals bij de witpunthaai. Kijk dus goed. De witpuntrifhaai is één van de meest voorkomende haaien hier.

De walvishaai is de grootste vis ter wereld. En geen walvis, maar wel een haai. Deze vriendelijke reuzen (die variëren in lengte van 8 tot 15 meter) eten geen andere dieren, maar plankton. Met hun speciale kieuwen zeven ze die uit het water; een walvishaai wordt dan ook vaak zwemmend met zijn bek open gezien. In de Rode Zee worden de dieren slechts sporadisch gezien, maar als het gebeurt is het groot nieuws.

De blauwgespikkelde pijlstaartrog is een opvallende roggensoort. Het dier kan (inclusief staart) een meter lang worden. Deze pijlstaartrog is te herkennen aan zijn felblauwe stippen op zijn huid. De kleur is een indicatie voor zijn giftige angel in zijn staart. Deze soort wordt in de Rode Zee redelijk vaak gezien, met name door duikers.

De soepschildpad is een soort die zijn naam dankt aan zijn grootste bedreiging. De dieren worden zo’n 1 meter tot 1,20 meter groot. Ze leven in het water, maar komen het strand op om eieren te leggen. Waar hij opvallend traag is. Duizenden dieren eindigden letterlijk in de pan.

Vrouwtjes worden pas na 20 (en soms wel 50) jaar vruchtbaar, waardoor deze soort aan het einde van de jaren zestig bijna was uitgestorven. Talloze projecten om met name de eieren te beschermen werpen langzaam hun vruchten af. De zeldzame soepschildpad is voor veel duikers en snorkelaars een absoluut hoogtepunt. Hij wordt in de Rode Zee geregeld gezien, met name rond de koraalriffen en de velden van zeegras.

De keizersvis komt op veel koraalriffen voor. Opmerkelijk is dat de jongen er heel anders uitzien dan hun ouders. Zij zijn donkerblauw gekleurd met opvallende witte ringen, terwijl hun ouders blauw met gele lijnen hebben op hun lichaam. Het duurt zo’n vier jaar voordat de jongen hun ringen verliezen. Keizersvissen worden vaak gezien rond het koraal in de Rode Zee. Let vooral op de jongen, die zijn bijna oogverblindend.

De pauwoogkeizersvis is een opvallende vis op de riffen. Ze zijn te herkennen aan hun witte, oranje en zwarte strepen. Deze vissen leven onder meer van sponzen en worden vaak in paartjes gezien. Zowel snorkelaars als duikers hebben een grote kans deze vissen te zien in de Rode Zee.

De gele koraalvlinder is één van de hoogtepunten van de Rode Zee. Deze gele vis komt alleen hier voor en is eenvoudig te herkennen aan het donkere masker rond het oog. Deze kleurrijke vis laat zich veelvuldig zien. Soms in een paartje, maar meestal in groepen kun je ze tegen komen. Ze worden zo’n 23 centimeter lang.

De tweeband anemoonvis komt alleen in de Rode Zee voor (en op Chagos, een eilandengroep in de Indische Oceaan). Deze vissen zijn bekend van de televisie omdat zij niet gevoelig zijn voor de giftige tentakels van de diverse soorten anemonen. De anemoon profiteert van de aanwezigheid van de vissen omdat ze door hun bewegingen vers water en dus ook zuurstof brengen. Op bijna alle riffen kun je ze zien, al moet je wel soms goed zoeken. Deze kleurrijke vissen hebben de naam het meest gefotografeerd te zijn in de Rode Zee.

De naam sergeant majoor komt van de gele en zwarte strepen die militairen vaak dragen. Deze vissen leven graag in groepen en worden zo’n 15 cm lang. Ze staan met name bekend om hun agressieve gedrag om hun jongen te beschermen. Sergeant majoors worden ook vaak in aquaria gehouden.

De Rode Zee wimpelvis is eenvoudig te herkennen aan de imposante gele wimpel op de kop. Ze zwemmen meestal in paartjes, maar soms ook in grotere groepen. De Rode Zee wimpelvis komt alleen hier voor (en in de Perzische Golf). Daarom zijn veel duikers en snorkelaars extra attent op deze soort, die je wel op de meeste koraalriffen kunt tegen komen.

Net als de steenvis zijn koraalduivels gevaarlijk. Maar de kans dat deze vis een van zijn 18 stekels op zijn rug gebruikt is erg klein. In tegenstelling tot de steenvis is de koraalduivel een zwemmer, dus je ziet hem veel sneller. Op de wereld zijn meerdere soorten koraalduivels, deze soort komt alleen in de Rode Zee en de Indische Oceaan voor. De Indische koraalduivel is een van de meest bijzondere vissen in de Rode Zee die je opvallend vaak te zien krijgt. Voor velen is het één van de hoogtepunten van de vakantie.

De spitssnuit koraalklimmer is een van de meer opvallende vissoorten op het rif. Zijn typische vorm en houding is heel anders dan bij andere vissen. Deze opvallend rode vis wordt het vaakst op sponzen en zwart koraal gezien, dus zoek ernaar als je deze koraalsoorten ziet.

Ondanks zijn naam kan de groene trekkersvis ook bruin zijn. Kenmerkender zijn de fijne oranje strepen op zijn lichaam. Deze vis wordt zo’n 30 cm groot. Op zijn menu staan zowel kleine vissen als sponzen en algen. De groene trekkersvis kun je in de Rode Zee vooral zien aan de kant van het rif waar het dieper wordt.

De fluitvis is een langgerekte vis die zich meestal vlak onder de waterspiegel bevindt. De kleur is meestal groen tot zilverachtig, afhankelijk van het (zon)licht. Fluitvissen leven meestal in groepen, waarin zowel jongere als oudere dieren zitten. De maximale lengte is meer dan 1,5 meter. In de Rode Zee kom je ze zeker tegen, ze zijn te zien op elk rif.

De stierkoppapegaaivis is een van de vele soorten papegaaivissen ter wereld. De naam komt van hun sterke bek, waarmee ze zelfs koraal kunnen breken. Iets wat je soms kunt horen als ze het koraal af schrapen en weer uit spugen. Zo houden ze het koraal jong en kan er nieuw koraal groeien. Deze vissen kunnen zo’n 40 cm lang worden. Papegaaivissen behoren tot de vaste bewoners van het rif en je ziet er altijd wel een paar.

Deze pagegaaivissensoort komt (net als veel andere soorten) in allerlei kleurstellingen voor. Het opmerkelijke is dat de dieren als vrouwtjes worden geboren en uiteindelijk (na diverse stadia) als mannetje door het leven gaan. Deze vissen kunnen zo’n 90 cm groot worden. In de Rode Zee kom je deze soort vaak tegen. Echt zoeken is er niet bij, ze komen zo voorbij zwemmen.

De meeste toeristen komen hier om van de zon te genieten, anderen vooral om te duiken of snorkelen. Tegenwoordig is het vooral een mix tussen beide. De beste tijd voor de onderwaterwereld is het voorjaar, het najaar en de winter. Het water is dan 22 graden, dus lekker om te snorkelen.

In de zomer (juni tot en met augustus) kan het hier 40 graden worden. En zijn de hotels vol met zonaanbidders.