De steenbok (Capra ibex) is een indrukwekkend dier die bekend staat om zijn spectaculaire klimvaardigheden en imposante hoorns. Officieel heet hij Alpensteenbok en leeft deze dieren voornamelijk in de ruige Alpen van Europa. Dankzij zijn krachtige poten en scherpe hoeven beweegt de steenbok moeiteloos over steile rotswanden en besneeuwde berghellingen. Dit zijn de beste tips om een steenbok in het wild te zien.
Als je de Alpen in gaat heb je een kans om dit dier te zien. Je merkt ze vaak eenvoudig op, omdat ze in groepen leven. Ook het herkennen niet te ingewikkeld. Wel moet je daarvoor enige hoogte overwinnen. Al hangt het van het seizoen af waar je deze dieren kunt spotten.
Hoe herken je een steenbok?
Mannetjes gebruiken hun hoorns vooral om te vechten.
De steenbok is een opvallend dier met een aantal kenmerkende eigenschappen. Zowel vrouwtjes als mannetjes zijn vaak al van veraf te herkennen.
Mannetjes (bok): Kunnen tot 1 meter hoog en 100 kg zwaar worden. Ze hebben lange, gebogen hoorns die tot 1 meter kunnen groeien.
Vrouwtjes (geit): Zijn kleiner, lichter en hebben kortere hoorns van maximaal 30 cm.
Kleur: De zomervacht is lichtbruin, terwijl de wintervacht dikker en grijziger is.
Kenmerkende hoorns: De ribbelige hoorns groeien elk jaar een stukje verder, wat de leeftijd verraadt.
Waar kun je steenbokken zien?
Een steenbok in het fraaie landschap van de Alpen
Steenbokken leven voornamelijk in bergachtige gebieden op hoogtes tussen de 1.500 en 3.500 meter. In de zomer trekken ze naar de hoogste bergweiden en rotshellingen, soms tot wel 4.000 meter, op zoek naar vers gras en kruiden. In de winter dalen ze af naar 1.000 tot 1.500 meter, waar minder sneeuw ligt en voedsel makkelijker te vinden is. De steenbok leeft op talloze plekken in de berggebieden vanOostenrijk, Zwitserland, Frankrijk, Italië, Slovenië en Duitsland.
Wat eet een steenbok?
Steenbokken zijn herbivoren en eten voornamelijk:
Grassen en kruiden: In de zomer foerageren ze in groene weiden
Mossen en korstmossen: Belangrijk in de winter, wanneer er minder voedsel is
Boomschors en twijgen: Soms knabbelen ze aan bomen als er weinig voedsel is
Hoe leeft een steenbok?
Levensverwachting: 10 tot 15 jaar in het wild
Sociale structuur: Steenbokken leven in gescheiden groepen. Mannetjes vormen hun eigen kuddes en komen alleen bij de vrouwtjes tijdens de paartijd.
Paartijd: De bronsttijd vindt plaats in december en januari, waarbij mannetjes vechten om de gunst van de vrouwtjes.
Jonge steenbokken: Geiten werpen meestal één jong, dat binnen enkele uren al over rotsen kan klauteren.
Wanneer heb je de meeste kans om een steenbok te zien?
Vroeg in de ochtend of laat in de middag – dan zijn deze dieren het meest actief, overdag rusten ze vaak.
In de lente en zomer – ze grazen dan in bergweiden en zijn goed zichtbaar.
In de winter – ze dalen af naar lagere gebieden waar minder sneeuw ligt.
De terugkeer van de steenbok
Zo zie je steenbokken vaak op berghellingen staan.
In de 19e eeuw werd de steenbok bijna uitgeroeid door overbejaging, maar dankzij beschermingsprogramma’s zijn de populaties hersteld. In Italië startte een succesvol fokprogramma in Gran Paradiso, en later werden steenbokken uitgezet in andere Alpenregio’s. Tegenwoordig zijn er duizenden steenbokken in Europa en is de soort niet meer bedreigd.
De Steenbok en Mythologie
De steenbok heeft een bijzondere plek in de folklore en mythologie. In de Alpen werd hij door de lokale bewoners vooral gezien als een symbool van kracht en doorzettingsvermogen. Zelfs in de astrologie bestaat het sterrenbeeld Steenbok, dat wordt geassocieerd met ambitie en stabiliteit.
