Witte haai

Gevreesd en magisch dier tegelijk

De witte haai is misschien wel het meest gevreesde dier op aarde. Feit is dat het de gevaarlijkste haaiensoort ter wereld is. Waar zelfs de mens bang voor is. Op diverse plekken heb je een redelijke tot grote kans deze dieren te zien. Vanuit een speciale kooi. Dit zijn de beste tips om een witte haai in het wild zien.

Sommige dieren zijn intrigerend en iconisch. De witte haai is misschien wel het ultieme roofdier. Deze dieren zijn eenvoudig te herkennen aan hun omvang en aan de kleuren. De Engelse naam is great white shark of alleen great white. Maar veel mensen noemen dit dier mensenhaai. De reden is simpel; deze roofvis valt mensen aan. Al verschillen wetenschappers van mening over het waarom. Sommigen zeggen dat het per ongeluk gebeurt, anderen denken dat ze het bewust doen.

Wist je dat over de witte haai?

  • Wetenschappelijke naam: De witte haai heet officieel Carcharodon carcharias
  • Grootte: Deze dieren kunnen wel 6 meter lang worden en meer dan 2.000 kg wegen
  • Leeftijd: Ze kunnen meer dan 70 jaar oud worden, wat ze een van de langstlevende kraakbeenvissen maakt
  • Gebit: Een witte haai kan tot 3.000 tanden hebben, verdeeld over meerdere rijen, verloren tanden groeien binnen een paar dagen weer terug
  • Zintuigen: Ze kunnen elektrische signalen van andere dieren waarnemen via ampullen van Lorenzini, dit zijn kleine sensoren rond hun snuit
  • Warmbloedig: In tegenstelling tot veel andere haaien, zijn witte haaien gedeeltelijk warmbloedig, wat hen helpt om sneller te bewegen in koude wateren
  • Beroemdste filmrol: De witte haai werd een cultureel icoon na de film Jaws (1975), hoewel de film een negatieve reputatie creëerde voor deze fascinerende dieren
  • Dieet: Ze eten voornamelijk zeezoogdieren zoals zeehonden en zeeleeuwen, maar ook vissen en aas
  • Snelle zwemmers: Witte haaien kunnen snelheden van 56 km/u bereiken, wat ze efficiënte jagers maakt
  • Jachtstrategie: Witte haaien gebruiken vaak een verrassingsaanval van onderaf om hun prooi te overmeesteren
  • Hoogste sprong: Witte haaien kunnen tot wel 3 meter boven het wateroppervlak springen tijdens het jagen, vooral op zeehonden
  • Beschermde status: In veel landen, zoals Zuid-Afrika en Australië, staan witte haaien op de lijst van beschermde diersoorten
  • Haaienvinnenjacht: Ondanks beschermingsprogramma's worden witte haaien nog steeds bedreigd door de jacht op hun vinnen en vervuiling

Is de witte haai de grootste haai ter wereld?

De witte haai is overigens niet de grootste ter wereld. Dat is de walvishaai, die wel 13 meter kan worden. Maar ook de reuzenhaai (10 meter) en de Groenlandse haai (7 meter) zijn groter. De witte haai wordt maximaal 6 meter. En alleen de witte haai is een vleeseter.

Wat is het leefgebied van een witte haai?

Deze dieren kom je in alle wereldzeeën tegen, waaronder ook de Middellandse Zee. Daar worden ze af en toe gezien door vissers. Witte haaien komen voor in alle oceanen, maar worden het meest gezien in de wateren rond Zuid-Afrika, Australië en Californië. En nee, er leven geen witte haaien in de Noordzee.

Witte haaien hebben een bijzondere camouflage. Hun buik is wit; als je hem van onderen ziet zodat gaat hij op in het licht. De bovenkant is grijs, zodat hij niet opvalt in de diepte. Waardoor het dier eenvoudig kan toeslaan met zijn gevreesde kaken. Het dier gebruikt zijn camouflage om zijn prooidieren te verrassen. Zoals tonijn, zwaardvissen en zeeleeuwen. Al eet hij ook kleinere haaien en zelfs dolfijnen.

Excursie: Duiken met witte haaien

Je kunt een witte haai in het wild tegen komen als je gaat snorkelen of duiken. In Zuid-Afrika kun je in een kooi duiken met dit dier. Dit gebeurt op een plek waar veel witte haaien worden gespot; bij een zeeleeuwenkolonie vlak voor de kust. Het is een controversiële excursie, want de dieren worden hier gevoerd. Waardoor sommigen denken dat de dieren op deze manier mensen gaan associëren met voedsel. Al is daar nog geen bewijs voor gevonden.

De vijand van de witte haai is de orka

Lang werd gedacht dat de witte haai geen vijand heeft. Maar het roofdier heeft een onverwachte vijand; de orka. Orka’s jagen in groepen op witte haaien. Ze zijn vooral dol op de lever van het dier. Deze zit vol met olie, wat de orka’s lekker vinden. Ze vallen witte haaien met chirurgische precisie aan. De rest van het kadaver eten ze niet op, wat andere haaien wel doen.

In Zuid-Afrika zijn de afgelopen jaren diverse witte haaien gedood door orka’s die dit dier op hun menu hebben staan. Met als gevolg dat witte haaien nu wegtrekken uit gebieden waar veel orka’s zijn. Wetenschappers hebben dit onlangs bij toeval ontdekt.

Beste plekken om de witte haai te zien