Westelijke Woestijn

Welkom in de Sahara. Dit is het oostelijke deel, dat verwarrend genoeg de Westelijke Woestijn wordt genoemd. Simpelweg omdat dit deel van de Sahara in het westen van Egypte ligt. En waar je dan, opvallend genoeg, een Zwarte en Witte Woestijn vindt, afhankelijk van de kleur die je ziet.

Moeder Natuur heeft hier flink huisgehouden. Het resultaat is een vreemd landschap, vol bijzondere creaties. Met ook nog overblijfselen van de Oude Egyptenaren, de Romeinen en de vroeg-christelijken. Een deel daarvan zijn nu de belangrijkste bezienswaardigheden van de Witte Woestijn.

De Westelijke Woestijn is dan ook veel meer dan zand. Naast de Witte en Zwarte Woestijn kun je hier nog veel meer kleuren ontdekken. Zoals geel en blauw. De reden is simpel, de grond zit vol mineralen. In deze bizarre en doodse wereld is de mens te gast. In deze eindeloze zandbak zijn her en der oases, groene postzegels dankzij het water.

De Witte Woestijn is 70 miljoen jaar oud. Hij bestaat uit een gebied van 50 kilometer. Hier staan door de wind gesculptuurde kalksteenrotsen. In alle vormen. Een deel daarvan was ooit koraal. Als pilaren staan ze in het desolate landschap. De afgelopen jaren is het uitgegroeid tot de grootste trekpleister in het gebied. Waar je uren kunt rond rijden of lopen in een bizar landschap dat regelrecht uit Hollywood lijkt te komen.

Naast de Witte Woestijn is er ook de Zwarte Woestijn. Al is deze niet al te groot. Het is een vreemd gezicht. Midden in de woestijn liggen ineens zwarte bergen, zandduinen met bovenop stevige rotsen. Welkom in de Zwarte Woestijn. Je kunt door de Zwarte Woestijn simpelweg wandelen.

Maar het beste kun je een van de bergen beklimmen. Zodat je van bovenaf kunt zien hoe al deze bergen het gebied een zwarte gloed geven. Als je goed kijkt zie je dat de gestolde lava vaak vreemde vormen heeft aangenomen. Het gebied ligt vlakbij de doorgaande weg van Bahariya naar Farafra.

De doorgaande weg langs de belangrijkste oases heeft nog een grote bijzonderheid. De Kristalberg, of Crystal Mountain, is een heuvel waar letterlijk de kwartskristallen je tegemoet glinsteren. In allerlei kleuren, zoals wit, rood en het beroemde paars. Hier is de aardlaag vol kristallen aan de oppervlakte gekomen. Zelfs van een afstand kun je het zien. Ook is hier obsidiaan te zien, oftewel zwart glas. De kristalberg ligt tussen de Zwarte en Witte Woestijn in.

De Westelijke Woestijn kent een bijzondere geschiedenis. Bijzonder is dat dit gebied ooit een immense binnenzee was. Op diverse plekken zijn fossielen in de bodem de harde bewijzen daarvoor. Als je goed kijkt vind je hier nog steeds allerhande schelpdieren, maar ook fossiele planten en koraal. Je staat in een voormalige zee, wat een vreemde ervaring is als je omringd wordt door zand.

Zoals het hoort kun je hier ook per kameel het zand opzoeken. Het schip van de woestijn kom je hier geregeld tegen en voelt zich hier als een van de weinigen thuis. In de diverse oases, met name bij hotels, kun je kameelritjes boeken. Van een uur tot meerdere dagen.

Bijvoorbeeld naar Siwa, maar ook door de Witte Woestijn. Wie meerdere dagen gaat mag de dieren ook voeren en onderhouden. Je zult zien dat ze je heel snel herkennen. Deze dieren zijn veel socialer dan vaak wordt gedacht.

Zo’n 65 kilometer ten zuidwesten van Fayoum ligt Wadi el Rayan. Dit natuurgebied bestaat uit een tweetal meren die 43 meter onder zeeniveau liggen. Het telt ook diverse kleine watervallen.

Wadi el Rayan is een van de laatste leefgebieden voor de met uitsterven bedreigde duingazelle. Dit dier heeft zich goed aangepast aan de extreme omstandigheden in deze oase.

Veel chauffeurs die hier met hun 4×4 jeep rondrijden stammen af van de nomaden die hier honderden jarenlang rondtrokken. Vraag ze naar hun leven en vooral hun tradities, die ze nog steeds in stand houden. Waarbij vooral familie-eer heel belangrijk is.

Ze houden ook van de woestijn, die ze zolang voor zichzelf hadden. Tegenwoordig delen ze ‘hun’ leefgebied graag met toeristen. Vraag ze naar het wondermiddel tegen de dorst. Met pyriet en kwartskristallen stimuleren ze hun speeksel en lessen zo hun dorst.

Na een dag stof happen is het heerlijk in het hete (en verkwikkende) water van een heetwaterbron te stappen. Zeker ook omdat het hier ’s avonds fris kan worden. Het mineraalrijke water wordt vanuit de diepte (tot wel 600 meter) omhoog gepompt en is klaar voor gebruik. De temperaturen lopen uiteen van 35 tot zo’n 50 graden. Het biedt een welverdiende rust naar een avontuurlijk (en stoffig) dagje in de woestijn.

De Fayoem (of Fayoum) ligt 100 kilometer ten zuidwesten van Caïro. Dit is de grootste oase van Egypte en ligt aan het Qaroenmeer (dat ook wel Qrun wordt genoemd). Hij is populair bij de inwoners van de hoofdstad, maar ook bij veel trekvogels die hier uitrusten van hun jaarlijkse tocht in de herfst.

Denk aan honderden zwarte ooievaars, lepelaars, kraanvogels, pelikanen en talloze andere soorten. Deze plek is (op Fayoem-stad na) nog relatief rustig en groen. Een deel rond het meer is al in de oudheid gecultiveerd tot tuin. Nog steeds komt er veel fruit en groenten uit dit gebied.

De tempel in de Siwa-oase ter ere van Amon (of Amun) is in 1970 ontdekt en opgegraven. Er zijn daarnaast ook graven en talloze overblijfselen van de Oude Egyptenaren gevonden. Nu nog staat een deel van de tempel overeind, onder meer ook de imposante toegangspoorten. Hij wordt trouwens ook wel Tempel van het Orakel genoemd.

De oase van Siwa was al in de oudheid beroemd. Alexander de Grote raadpleegde hier veelvuldig zijn orakel, wat door geleerden werd gezien als de Egyptische god Amon. Siwa heeft ook nu nog iets magisch. Tot in de jaren tachtig was het dorp bijna totaal afgesneden van de wereld, wat nog goed te zien is in het dorpje Shali. Inmiddels is er een verharde weg vanuit Marsa Matruh aan de noordkust. De oase telt meer dan 300 zoetwaterbronnen. Deze oase ligt niet aan de ‘standaardroute’ van Cairo naar Luxor (via een lus), maar bij de grens met Libië.

In de oase van Charga ligt in het noorden de vroeg-Christelijke begraafplaats El-Bagawat (of simpelweg Bagawat). Hier liggen honderden christelijke graven van tichelstenen liggen. Ze stammen uit de 4e tot en met de 6e eeuw. Sommige graven zijn rijk versierd en hebben de tand des tijds overleefd. Ook vind je hier een beroemde schildering van de Bijbelse doortocht door de Rode Zee.

De Oude Egyptenaren hebben ook dit gebied verkend en in hun macht gehad. Daarom zijn ook hier grafkamers gevonden met diverse tekeningen op de wanden. Weliswaar niet van farao’s, maar wel van hoge ambtenaren. Onder meer in de Vallei van de Gouden Mummies.

Een deel van de meer dan honderd gevonden mummies liggen hier opgeslagen in een soort pakhuis, dat je kunt bezoeken. Let vooral op de gouden dodenmaskers die ze nog dragen. Deze hebben weinig van hun kracht verloren. Ook zijn hier enkele sarcofagen te zien waarin de mummies zijn gevonden. Pas in 1999 werd deze immense begraafplaats ontdekt, die de fraaie naam Vallei van de Gouden Mummies kreeg.

Het haalde in een keer het veel gehoorde idee omver dat de Oude Egyptenaren alleen langs de Nijl hebben geleefd. De graven tonen aan dat ze ook lang in de woestijn hebben geleefd. In een klein (en onooglijk) museum in de Bahariya-oase kun je enkele van de meer dan 100 gevonden mummies zien, die allemaal met goud zijn belegd. Ook zijn hier enkele sarcofagen te vinden.

De meeste bezoekers komen hier met een gids en een auto. Waarbij zo goed als alles al geregeld is. Wat heel handig is, waardoor je tijd genoeg hebt om vooral om je heen te kijken. Ter plekke kun je sowieso niet al te veel meer excursies organiseren, daarnaast kost het zeeën van tijd.

Let er zelf op dat je genoeg water binnen krijgt, want je lichaam verliest hier erg veel vocht. En zorg voor zonnebrand en een hoofddeksel tegen een zonnesteek.

De winter is absoluut de beste tijd voor een bezoek. In november, december en januari geeft het kwik hier zo’n 30 graden aan en staat er geregeld een verkoelend windje. Wel kunnen dan af en toe zandstormen de kop op steken, wat je tot op elke huidplooi voelt. ’s Avonds kan het fris zijn, zo rond de 10 graden. Als je bijvoorbeeld kampeert, zorg dan dat je de juiste kleding hebt.

In de zomer stijgt de temperatuur geregeld tot ver boven de 40 graden. En kan het windstil zijn. Dit is zeker geen goed moment om hier te gaan wandelen of wat dan ook.