Oude stadsmuur Istanbul en Constantinopel

De Oude Stadsmuur was ooit de laatste barrière die de stad beschermde. Inmiddels heeft de stad de muur opgeslokt. Het is mogelijk langs de 6,5 kilometer lange muur te wandelen. Het Yedikule Hisari-fort aan de Zee van Marmara is een goed vertrekpunt en is goed bereikbaar met de trein.

Het is een indrukwekkende muur, die in de 4e eeuw door de Romeinse keizer Theodosius II werd gebouwd. En later verder werd uitgebreid. Om het Europese deel te beschermen tegen invallen van over land. De muur strekt zich uit van de Marmarazee tot de Gouden Hoorn.

In de eeuwen erna werden de muren diverse keren herbouwd door de Grieken en later door de Romeinen. Het bijzondere was dat de muren uit twee lagen bestonden waartussen puin en stenen werden geplaatst. Hierdoor konden eventuele gaten snel worden opgevuld. Dit ging in opdracht van Theodosius II; een deel van de muur draagt nu nog zijn naam.

Het  Yedikule Hisari-fort staat ook bekend als Gouden Toren. Dit kasteel fungeerde tevens lang als stadspoort. Het was Keizer Theodosius I die in eerste instantie op deze plek een monumentale triomfboog met drie bogen liet bouwen. Er heeft nog een kleinere poort voor gestaan, maar deze is verloren gegaan. 

De triomfboog werd bij het optrekken van de beschermingsmuur in de stadsmuur ingebouwd. Dit gebeurde door prefect Anthemius tussen 413 en 429. Aan de buitenkanten werd een poortgebouw aangebracht, terwijl de twee buitenste zijbogen werden dichtgemetseld. Aan de oostzijde staat een muur met drie torens, zodat een vijfhoek ontstaat. 

De Gouden Toren werd zo één van de zeven stadspoorten in de stadsmuren van Istanbul. De Gouden Toren kent een roemrucht verleden. Een deel ervan, de achthoekige toren was in de Osmaanse tijd een gevangenis. Op de muren zijn nog inscripties van de gevangenen te vinden. Het zuidelijke poortgebouw werd lang als executieplaats gebruikt. Zo vond sultan Osman II hier in 1622 de dood. In 1831 veranderde de gevangenis in een onderkomen voor de leeuwen van het paleis. Tegenwoordig is het een museum.

Vanaf de toren zie je hoe de muur het landschap doorklieft. Langs de muur liggen volkstuintjes en begraafplaatsen. Hier lijkt de tijd stil te hebben gestaan. Maar je ziet ook een drukke weg en huizen. Er is geen pad. Het beste kan je links van de muur blijven lopen, totdat je het water van de Gouden Hoorn bereikt. Daar kan je eenvoudig de veerboot terug nemen.

Diverse delen van de muur zijn inmiddels gerestaureerd. Andere delen zijn zo goed als vergaan. Je kunt zelf op pad om de muren wandelen te verkennen, maar er zijn ook wandelingen met een gids.

Het voor- en najaar zijn de beste tijd om te gaan. Dit geldt zowel voor het klimaat als de drukte. Ook al wordt het in deze seizoenen snel drukker. Een alternatief is de winter, die vergelijkbaar is met de onze. Dan is het relatief rustig in de stad (en bij de publiekstrekkers). Ook is er dan, ondanks de lage temperaturen, redelijk vaak een zonnetje te zien.